Liberal Parti Kocaeli İl Başkanlığı Yönetim Kurulu Üyesi Arif Yılmazoğlu: Deprem Konutları, Denetim ve Liyakat Sorunları

6 Şubat 2023 tarihinde meydana gelen deprem üzerinden yaklaşık iki yıl geçti.

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının verilerine göre yürütülen çalışmalar kapsamında;
– 105 bin 794 binadaki 384 bin 545 bağımsız birimin acil yıkılması gereken, ağır hasarlı ve yıkık olduğu,
– 24 bin 464 binadaki 133 bin 575 bağımsız birimin orta hasarlı,
– 205 bin 86 binadaki 1 milyon 91 bin 720 bağımsız birimin az hasarlı,
– 407 bin 786 binadaki 1 milyon 409 bin 654 bağımsız hasarsız olduğu tespit edilmiştir.

Bölgedeki yıkılan binaları tekrar inşa etmek amacıyla yoğun bir yapılaşma sürecine girişildi. Bölgede o dönemde bu hızlı yapılaşmayı sağlamaya yetecek kadar hazır beton tesisleri, agrega tesisleri vb. yoktu. Dolayısıyla bu durum, depremden etkilenen 11 ildeki agrega tesisleri ve hazır beton tesislerinin sayılarında ciddi artışlara neden oldu.

Depremde en fazla hasarı alan illerin başında Hatay gelmektedir.  Yine Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın verilerine göre Hatay’da 30 bin 112 binada bulunan 123 bin 349 bağımsız birimin acil yıkılması gereken, ağır hasarlı ve yıkık olduğu tespit edilmiştir.

Enkaz haline gelen Hatay’da sürdürülen yapılaşma çalışmaları sağlıklı bir şekilde ilerlemekte midir?

Özellikle her mahallenin bir şantiye sahasına dönüştüğü Hatay’da hazır beton santrallerinde çok ciddi oranda artış mevcuttur. Bu durum beraberinde;
– Bu hazır beton tesislerinin gerekli şartları sağlayıp sağlamadığını,
– Hazır beton tesisleri için zorunlu bir uygunluk belgesi olan “G Belgesine” sahip olup olmadıklarını,
– Depremden dolayı sayılarında ciddi artışlar gözlenen hazır beton tesislerinin beton üretimi ve kalite kontrol konusunda liyakatli, uzman personellere sahip olup olmadıklarını,
– Aynı zamanda hazır beton firmalarına agrega teminini sağlayan agrega üretim firmalarının gerekli izinlere ve belgelere (CE vb.) sahip olup olmadığını,
– Ayrıca depremde bazı binaların yıkılmasının sebeplerinden biri olan donatının yeterli süneklilikte olmaması durumu (gevrek olma durumu) göz önüne alınarak çelik donatı üretimi ve satışı yapan firmalarının hangi sıklıkta denetlenip denetlenmediğini akıllara getirmektedir.

Maalesef ki artan konut talebiyle yukarıda belirtilen hususlarda ciddi problemler ortaya çıktığı Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü’nün aşağıdaki denetim ve tutanaklarıyla tespit edilmiştir.

Bölgedeki bazı hazır beton firmalarının beton tesislerinden alınan C25/30, C30/37 ve C35/45 hazır beton numunelerinin basınç dayanımının TS 206+A2 standardında belirtilen şartları sağlayamadığı ortaya konulmuştur ve idari para cezası kesildiği belirtilmiştir. 2018 Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği’nde (TBDY) en düşük beton sınıfı olarak belirtilen C25 beton sınıfının bile sağlanamaması gerçekten çok düşündürücüdür ! Ayrıca idari para cezası kesilen bu firmalardan bazılarının beton kalitesini iyileştirmediği ve bu firmalara tekrar idari para cezası kesildiği tespit edilmiştir. Dolayısıyla her mahallede bulunan hazır beton santrallerinde çalışan bu kişiler ne kadar liyakat sahibidir sorusunu sormak düşünen ve sorgulayan herkesin görevidir diye düşünüyorum.

Acaba bu konutlar gerçekten güvenli bir şekilde yükseliyor mu yoksa yine enkaz altında mı kalacağız !

Keşke problemler sadece hazır betonla sınırlı kalsaydı… Hazır beton firmalarına agrega temini sağlayan bazı şirketlerin uygunluk belgesi olmadan agrega üretimi gerçekleştirdiği bir başka sorun olarak ortaya çıkıyor. Aynı şekilde bir çelik firmasından 8 Şubat 2024 tarihinde alınan çelik donatı numunelerinin ilgili standarttaki şartları sağlayamadığı ve birçok ilde bu yüzden idari para cezası yediği ortaya çıkmıştır…

Bu bilgilere Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü’nün denetim raporları sayesinde ulaşıyoruz, bu kurumların denetim görevlerini yerine getirmeleri bizleri güvenli tarafta tutuyor.

Ancak;
– Bölgede ilgili standart ve yönetmeliklere aykırı üretim yapan ve gerekli izin ve belgelere sahip olmayan acaba kaç tane daha hazır beton tesisi, agrega tesisi ya da çelik donatı firması vardır ?
– Bakanlık, bu usulsüzlüklerin acaba kaçta kaçını tespit edebilmiştir ?

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlükleri özellikle bu bölgedeki denetimini artırması gerekiyor. Liyakatsizliğin ve denetimsizliğin on binlerce insanı enkaz altında bıraktığı gerçeğini bilmem ki kaç defa hatırlatalım…

Arif Yılmazoğlu
Liberal Parti Kocaeli İl Başkanlığı
Yönetim Kurulu Üyesi

Kaynak: Liberal Parti Basın Bürosu