TCMB Kasım 2025 Parasal Gelişmeler Raporu yayımlandı. Geniş para arzı M3 yıllık %37,5 artarken, M1’de büyüme %52,5’e yükseldi. Kredilerde artış sürüyor.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Kasım 2025 Parasal Gelişmeler Raporunu kamuoyuyla paylaştı. Rapora göre geniş para arzı M3’te yıllık büyüme hızı bir önceki aya kıyasla sınırlı gerilerken, en dar para tanımı olan M1’de belirgin bir artış kaydedildi.
TCMB verilerine göre geniş para arzı M3, Ekim 2025’te yıllık %38,3 büyürken Kasım 2025’te %37,5 artış gösterdi. M3’ün yıllık büyümesine en yüksek katkıyı vadeli mevduatlar sağladı. Vadeli mevduatlar büyümeye 20,7 puan katkı verirken, vadesiz mevduatlar 12,2 puan ile ikinci sırada yer aldı.
Aylık bazda M3, Kasım ayında %1,4 oranında artarak 25,9 trilyon TL’ye ulaştı. Bu artışta vadeli TL mevduatlar ve para piyasası fonları belirleyici oldu.
Raporda en dikkat çekici gelişme, M1 para arzındaki ivmelenme oldu. M1’in yıllık büyüme oranı Ekim 2025’te %48,4 iken, Kasım 2025’te %52,5 seviyesine yükseldi. Bu artışta özellikle vadesiz yabancı para mevduatları etkili oldu. Kasım ayında M1, bir önceki aya göre 106 milyar TL artış kaydetti.
Parasal sektör tarafından verilen kredilerin yıllık artış hızı, hanehalkı için Kasım 2025’te %47,9 seviyesinde sabit kaldı. Finansal olmayan kuruluşlara verilen kredilerde ise yıllık artış oranı Ekim 2025’te %39,6 iken Kasım 2025’te %41,2 olarak gerçekleşti. Bu tablo, kredi genişlemesinin hem hanehalkı hem de reel sektör tarafında devam ettiğini ortaya koydu.
M3’teki yıllık büyümenin karşılık kalemlerine bakıldığında; artışın %31,9’unun özel sektörden alacaklardan, %5’inin genel yönetimden alacaklardan kaynaklandığı görüldü. Net dış varlıklar %2,7 oranında katkı sağlarken, diğer kalemler (net) büyümeyi aşağı yönlü etkiledi.
Parasal büyüklüklerdeki bu tablo, parasal sıkılaşma söylemine rağmen likidite artışının hâlen güçlü seyrettiğini gösteriyor. Özellikle M1’deki hızlı artış, enflasyonla mücadelede para politikasının etkinliği konusunda soru işaretleri yaratıyor. Kredilerdeki yüksek büyüme ise iç talep üzerindeki baskının sürebileceğine işaret ediyor. Bu veriler, fiyat istikrarı hedefi açısından daha kararlı ve tutarlı adımların gerekliliğini yeniden gündeme getiriyor.
Kaynak: Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB)
Bağımsız gazeteciliği desteklemek için Patreon sayfamıza katılabilirsiniz:
Patreon’da Destek Ol