TÜİK Açıkladı: Çevre Koruma Harcamaları 2024’te Yüzde 108 Arttı, 441 Milyar TL’ye Ulaştı!

TÜİK’in 2024 Çevre Koruma Harcama İstatistikleri yayınlandı. Harcamalar yıllık bazda %108,3 artarak 441 milyar TL oldu. En büyük payı atık yönetimi aldı, çevre yatırımları 82 milyar TL’ye yükseldi.

🟩 TÜİK’e Göre 2024’te Çevre Harcamaları Rekor Kırdı: 441 Milyar TL!

Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) yayımladığı 2024 Çevre Koruma Harcama İstatistikleri, çevreye yönelik ekonomik çabanın tarihsel bir sıçrama yaptığını ortaya koydu.

2024 yılında çevre koruma harcamaları bir önceki yıla göre %108,3 artarak 441 milyar TL’ye ulaştı.

Harcamaların %60,9’u mali ve mali olmayan şirketler,
%31,2’si genel devlet ve kar amacı olmayan kuruluşlar,
%7,9’u ise hanehalkları tarafından gerçekleştirildi.

♻ Harcamaların %58,8’i Atık Yönetimine Gitti

Çevre koruma giderlerinin dağılımında atık yönetimi hizmetleri açık ara lider oldu.
TÜİK verilerine göre 2024 harcamalarının:

• %58,8’i atık yönetimi,
• %16,5’i atıksu yönetimi,
• %9,4’ü biyolojik çeşitlilik ve peyzaj koruma,
• %7,4’ü toprak, yeraltı ve yüzey sularının korunması,
• %1,7’si hava ve iklimin korunması,
• %6’sı diğer çevre konularına ayrıldı.

Bu tablo, çevre politikalarında atıksal yüklerin azaltılmasının öncelikli alan olduğunu gösteriyor.

🏗 Çevre Yatırım Harcamaları 82 Milyar TL’ye Çıktı

2024’te çevre koruma yatırım harcamaları %114,2 artışla 82 milyar TL oldu.
Yatırımın:

• %80’i şirketler tarafından,
• %20’si devlet ve kar amacı olmayan kuruluşlarca gerçekleştirildi.

Bu artış, yeşil dönüşüm projelerinin ivme kazandığını gösteriyor.

📈 Çevre Harcamalarının GSYH Payı %1’e Yaklaştı

2023’te %0,78 olan çevre koruma harcamalarının GSYH içindeki payı, 2024’te %0,99 seviyesine yükseldi.

Bu oran, Türkiye’nin çevre ekonomisine ayırdığı kaynaklarda güçlenme anlamına geliyor.

Editörün Notu:
Çevre harcamalarındaki %108’lik artış ilk bakışta umut verici görünse de, tablonun gerçekçi değerlendirmesi daha temkinli olmayı gerektiriyor. Harcamaların büyük bölümünün hâlâ atık ve atıksu yönetimine sıkışması, sürdürülebilir dönüşüm, karbon azaltımı, yenilenebilir enerji ve iklim politikaları gibi alanlara yeterli pay ayrılmadığını gösteriyor. GSYH içindeki payın %1’e yaklaşması önemli bir adım olsa da, çevresel risklerin hızla büyüdüğü bir dönemde bu oranın politik söylemden çıkıp daha güçlü uygulamalara dönüşmesi şart. Türkiye, çevre yatırımlarını sadece arıtma ve bertarafla değil, doğayı koruyan, kirlenmeyi kaynağında azaltan stratejilerle büyütmek zorunda.

Kaynak: TÜİK – Çevre Koruma Harcama İstatistikleri, 2024