TÜİK 2023: Toplam Cironun Yüzde 12,8’i Yabancı Kontrollü Girişimlerden Geldi

TÜİK Yabancı Kontrollü Girişim İstatistikleri 2023 verilerini açıkladı. Türkiye’de yabancı şirketlerin ciro payı %12,8’e yükseldi. En yüksek yabancı kontrol oranı tütün ürünleri imalatında görüldü. Almanya yabancı kontrollü girişimlerde ilk sırada yer aldı.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Yabancı Kontrollü Girişim İstatistikleri 2023 verilerini yayımladı. Açıklanan verilere göre, Türkiye’de yabancı kontrolündeki girişim sayısı 2022 yılında 9 bin 287 iken 2023 yılında 10 bin 265’e yükseldi. Bu girişimlerin toplam cirodaki payı ise %12,7’den %12,8’e çıktı.

Yabancı kontrollü girişimlerde çalışanların toplam çalışanlar içindeki payı 2022’de %5,0 olarak kaydedilirken, 2023 yılında %5,1 seviyesine ulaştı. Bu artış, yabancı sermayenin istihdam üzerindeki etkisinin kademeli olarak güçlendiğini ortaya koydu.

Sektörel dağılıma bakıldığında, tütün ürünleri imalatı %92,6 ile yabancı kontrolünün en yoğun olduğu faaliyet alanı oldu. Bu alanı %43,2 ile sigorta, reasürans ve emeklilik fonları izledi. Söz konusu sektörlerde yabancı girişimlerin ekonomik ağırlığı dikkat çekti.

Ülkelere göre değerlendirildiğinde ise Almanya, yabancı kontrollü girişimlerde hem sayı hem de ciro açısından ilk sırada yer aldı. Almanya kontrolündeki 1.266 girişimin, 2023 yılında elde ettiği cironun toplam yabancı kontrollü ciro içindeki payı %13,8 olarak hesaplandı.

ABD kontrolündeki 965 girişim toplam yabancı kontrollü cironun %11,2’sini, Birleşik Krallık kontrolündeki 706 girişim ise %10,3’ünü oluşturdu. Veriler, Türkiye ekonomisinde Avrupa ve ABD merkezli sermayenin belirleyici rolünü sürdürdüğünü gösterdi.

TÜİK’in açıkladığı bu veriler, yabancı sermayenin Türkiye ekonomisindeki ağırlığının istikrarlı biçimde arttığını gösterirken, yerli girişimlerin neden aynı ölçüde güçlenemediği sorusunu da beraberinde getiriyor. Toplam cironun %12,8’inin yabancı kontrollü işletmelerde toplanması, özellikle stratejik sektörlerde yerli üretim ve sermaye politikalarının yeterince desteklenmediğine işaret ediyor. Uzun vadede bu tablo, katma değerin yurt dışına aktarılma riskini artırırken, ekonomik bağımsızlık tartışmalarını da kaçınılmaz hale getiriyor.

Kaynak: TÜİK – Yabancı Kontrollü Girişim İstatistikleri, 2023 | tuik.gov.tr