AYM’den Emsal Karar: Kamulaştırma Bedeli Gerçek Değeri Yansıtmadı, Mülkiyet Hakkı İhlal Edildi

Anayasa Mahkemesi, kamulaştırma bedelinin taşınmazın gerçek değerini yansıtmadığı gerekçesiyle yaptığı değerlendirmede, peşin ödeme yapılmadan taşınmaza el konulmasının mülkiyet hakkının ihlali olduğuna hükmetti. Muammer Bulut’un başvurusunda, kamulaştırma sürecinde yapıların bedelinin eksik hesaplandığı, bedelin süresinde yatırılmadığı ve buna rağmen mülkiyetin idareye geçtiği belirtilerek, Anayasa’nın 13., 35. ve 46. maddelerinin ihlal edildiği sonucuna varıldı. Mahkeme, bu uygulamanın peşin ödeme güvencesine aykırı olduğunu vurguladı.

Anayasa Mahkemesi, 4 Ağustos 2025 tarihinde yayımladığı BB 9/25 sayılı basın duyurusuyla, kamulaştırma bedelinin taşınmazın gerçek değerini yansıtmadığı gerekçesiyle yapılan bireysel başvuruda mülkiyet hakkının ihlal edildiğine karar verdi. Kararda, Muammer Bulut isimli vatandaşın başvurusunda, kamulaştırma bedelinin peşin ve tam ödenmemesi nedeniyle Anayasa’nın 13., 35. ve 46. maddelerinin ihlal edildiği tespit edildi.

Olayda Karayolları Genel Müdürlüğü, başvurucuya ait taşınmazın bir kısmını kamulaştırdı; ancak yapıların değeri ilk etapta hesaba katılmadı. Yargıtay bozma kararıyla eksiklik giderilse de, idare yeni belirlenen bedeli süresinde yatırmadı ve mahkeme davayı usulden reddetti. Sonuç olarak başvurucunun taşınmazı, gerçek bedeli ödenmeden idareye geçmiş oldu.

AYM kararında, idarenin kamulaştırma bedelini ödemeden taşınmazı mülkiyetine geçirmesinin, peşin ödeme güvencesine aykırı olduğu vurgulandı. Ayrıca 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu’nun taşınmazın malik adına yeniden tescilini sağlayacak bir hüküm içermediği ifade edildi. Bu durumun başvurucunun mülkiyet hakkını açıkça ihlal ettiği sonucuna varıldı.

Anayasa Mahkemesi bu kararıyla, kamulaştırmalarda taşınmazın gerçek değerinin belirlenmesi ve peşin ödenmesi gerektiğine dair hukuki güvenceyi bir kez daha hatırlatmış oldu.

Kaynak: Anayasa Mahkemesi