AYM’den Taşınmaz Sahipleri İçin Kritik Karar: Kamulaştırmasız El Atma Kuralı Anayasa’ya Aykırı Bulundu

Anayasa Mahkemesi, taşınmaz maliklerinin mülkiyet hakkını doğrudan ilgilendiren önemli bir karara imza attı. Kamulaştırma Kanunu’na 7421 sayılı Kanun ile eklenen ve mülkiyet hakkından kaynaklı bedele ilişkin açılacak davaları düzenleyen kural Anayasa’ya aykırı bulundu ve iptal edildi.

İptal edilen düzenleme neydi?
2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu’na 6745 sayılı Kanun ile eklenen ek 1. maddenin birinci fıkrasına, 7421 sayılı Kanun’un 3. maddesiyle eklenen üçüncü cümleye göre; imar planlarında kamulaştırılmadan kamu hizmetine ayrılan taşınmazlar için maliklerin, mülkiyet hakkına ilişkin bedele yönelik olarak adli yargıda dava açabileceği hükme bağlanmıştı.

Ancak AYM’ye göre bu kural, mülkiyet hakkının özüne aykırı!
Anayasa Mahkemesi, bu düzenlemenin taşınmaz sahiplerine dava açma yükümlülüğü getirdiğini ve kamulaştırmasız el atmayı olağanlaştırdığını belirterek Anayasa’nın 46. maddesine açıkça aykırı olduğuna hükmetti. Mahkeme, bedel ödenmeden yapılan mülkiyet devrinin Anayasa’ya uygun olamayacağını vurguladı.

İptal hükmü 9 ay sonra yürürlüğe girecek
AYM, iptal kararının Resmî Gazete’de yayımlanmasından itibaren dokuz ay sonra yürürlüğe girmesine karar verdi. Bu süreçte yeni bir yasal düzenleme yapılması bekleniyor.

Mahkemeden çarpıcı tespitler:

• “Kamulaştırmasız el atma hukukileştirilemez.”
• “Bedel ödenmeden tapu iptal ve tescil kararı Anayasa’ya aykırıdır.”
• “İdare, kamulaştırma yükümlülüğünden kurtulamaz.”

Taşınmaz sahipleri açısından önemli bir emsal oluşturabilecek olan bu karar, idarelerin imar planlarına dayanarak kamulaştırma yapmadan mülkiyet devralmasının önüne geçmeyi amaçlıyor. AYM, mülkiyet hakkının ancak gerçek bedelin peşin ödenmesiyle sınırlandırılabileceğini bir kez daha hatırlattı.

Resmî Karar Metni ve Basın Duyurusu İçin:
Karar Metni
Basın Duyurusu

Kaynak: AYM