Aktif Yaşlanma Endeksi 2024: Türkiye’deki Yaşlı Nüfusun Oranı Yüzde 10,6’ya Ulaştı

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2024 yılına ait Aktif Yaşlanma Endeksi’ni yayımladı. Bu endeks, yaşlı nüfusun toplumdaki etkinliğini ve yaşam kalitesini ölçen önemli bir göstergedir. 2024 yılı itibariyle Türkiye’nin genel Aktif Yaşlanma Endeksi 29,7 olarak hesaplandı. Bu değer, yaşlı nüfusun yaşam kalitesini artırma ve aktif yaşlanma için politika geliştirilmesi gerekliliğini bir kez daha gözler önüne seriyor.

Türkiye’de Yaşlı Nüfusun Hızlı Artışı

Son yıllarda yaşlı nüfusun artış göstermesi, Türkiye’nin demografik dönüşüm sürecinde hızla yaşlı nüfus oranını yükseltmesiyle dikkat çekiyor. 65 yaş ve üzeri yaşlı nüfus, 2019 yılında 7 milyon 550 bin 727 iken, 2024 yılı itibariyle 9 milyon 112 bin 298’e yükseldi. Bu artış, Türkiye’de yaşlı nüfusun toplam nüfus içindeki oranını %10,6’ya taşıdı.

TÜİK’in 2024 nüfus projeksiyonlarına göre, yaşlı nüfus oranının 2030 yılında %13,5, 2040 yılında %17,9, 2060 yılında ise %27,0’a ulaşması bekleniyor. Bu oran, 2080 yılında %33,4’e çıkacak ve 2100 yılı itibarıyla %33,6’da kalacağı öngörülüyor.

Aktif Yaşlanma Endeksi: Yaşlı Nüfusun Etkinliği Ölçülüyor

Aktif Yaşlanma Endeksi (AYE), yaşlı bireylerin istihdama katılımı, topluma katılımı, bağımsız yaşam, sağlık ve güvenlik koşulları gibi faktörleri değerlendiriyor. Endeksin değeri 0 ile 100 arasında bir aralıkta yer alırken, daha yüksek endeks değerleri toplumdaki yaşlı bireylerin daha etkin bir yaşlılık dönemi geçirdiklerini gösteriyor. 2024 yılı için Türkiye’nin genel AYE değeri 29,7 iken, bu değer 2023’te 28,7 idi.

AYE Bileşenlerinin Detaylı İncelemesi

AYE’nin dört bileşeni; istihdam, topluma katılım, bağımsız ve sağlıklı yaşam, ve aktif yaşlanma için kapasite ve uygun ortam olarak sıralanıyor. 2024 yılı itibariyle istihdam bileşeni endeks değeri 27,6, topluma katılım bileşeni 12,5, bağımsız ve sağlıklı yaşam bileşeni ise 65,0 olarak hesaplanmış durumda. Bu bileşenlerin tümü, yaşlı nüfusun yaşam kalitesini ve toplumdaki etkinliğini doğrudan etkileyen faktörler arasında yer alıyor.

Cinsiyet ve Bölgesel Farklar

Cinsiyete göre AYE değeri, erkeklerde 34,5, kadınlarda ise 25,3 olarak belirlenmiş. AB ülkeleri ile karşılaştırıldığında, erkeklerde Türkiye’nin AYE değeri AB ortalamasının gerisinde kalırken, kadınlarda bu fark daha belirgin bir şekilde öne çıkıyor. Ayrıca, bölgesel bazda en yüksek AYE değeri Doğu Karadeniz Bölgesi’nde 33,3 olarak kaydedildi.

Türkiye’nin İstihdam Bileşenindeki Durumu

Türkiye’de yaşlı nüfusun istihdama katılım oranı, 2024 yılı için istihdam bileşeninde 27,6 olarak hesaplandı. Bu değer, AB üye ülkeleriyle karşılaştırıldığında daha düşük olsa da Türkiye, bazı AB ülkelerini geride bırakmayı başardı. İstihdam bileşeni açısından en yüksek değer, Doğu Karadeniz Bölgesi’nde 42,2 ile elde edildi.

Gelecek Beklentileri ve Politika Önerileri

TÜİK’in yayımladığı bu veriler, Türkiye’nin hızla yaşlanan nüfusuna yönelik politika geliştirilmesi gerekliliğini bir kez daha ortaya koyuyor. Özellikle, yaşlı nüfusun istihdama katılımını artırmak, topluma entegrasyonlarını sağlamak ve bağımsız, sağlıklı bir yaşam sürdürebilmeleri için gerekli altyapıların oluşturulması büyük önem taşıyor. Bu veriler, Türkiye’nin demografik dönüşüm sürecinde yaşlı nüfusun daha etkin bir şekilde toplumda yer alabilmesi için çeşitli politikaların geliştirilmesi gerektiğini gösteriyor.

Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK)