Ortadoğu’da Ticaretin Yeni Yıldızı Irak: İran Bypass Ediliyor mu?

Hürmüz Boğazı riski karşısında yeni rotalar gündemde: Irak ve Kuveyt öne çıkıyor.

Ortadoğu’da jeopolitik dengeler yeniden şekilleniyor. İran’ın zaman zaman dile getirdiği Hürmüz Boğazı’nı kapatma tehdidi, bölgedeki ülkeleri alarma geçirdi. Enerji ve ticaretin can damarı olan bu kritik geçiş noktasının güvenliği tartışmalı hale gelirken, Irak ve Kuveyt, İran’ı dışlayan alternatif ticaret koridorları kurmak için düğmeye bastı.

Irak, Bölgesel Ticaretin Yeni Merkezi Olma Yolunda

Bağdat yönetimi, tarihi bir projeye imza atarak “Kalkınma Yolu” Projesini başlattı. Bu proje kapsamında, Basra Körfezi’ndeki Büyük Fav Limanı ile Türkiye sınırı arasında 1.200 kilometrelik demiryolu ve otoyol inşa edilecek. Projenin tamamlanmasıyla birlikte, Irak Asya ile Avrupa arasında stratejik bir transit merkez haline gelmeyi hedefliyor.

Bu yeni güzergâh sayesinde, Süveyş Kanalı’na olan bağımlılığın azalması ve nakliye süresinin 25 güne kadar düşmesi öngörülüyor. Sadece ulaştırma değil, aynı zamanda bölgesel ekonomik kalkınma hedefi de projeye entegre edilmiş durumda. Saatte 300 km hıza ulaşabilen hızlı trenler, ülkenin iç bölgelerini birbirine bağlayacak.

Kuveyt’ten Türk Firmasına Dev Demiryolu İhalesi

İran’a alternatif oluşturma çabasında bir diğer adım da Kuveyt’ten geldi. Kuveyt, Suudi Arabistan ile inşa edilecek demiryolu hattının tasarımı için Türk firması Proyapı ile anlaşma imzaladı. Toplam uzunluğu 2.117 kilometreyi bulacak ve yaklaşık 200 milyar dolara mal olması beklenen bu dev proje, bölgesel entegrasyonu ve lojistik hareketliliği hızlandıracak.

İran Dışlanıyor mu?

Bölge ülkelerinin peş peşe attığı bu adımlar, İran’ın jeostratejik önemini kaybetme riskiyle karşı karşıya olduğunu gösteriyor. Hürmüz Boğazı’nın kapatılması ihtimali, ülkeleri İran’ı bypass edecek alternatif hatlara yönlendiriyor. Bu da Tahran’ın hem ekonomik hem de siyasi olarak izole edilmesi anlamına gelebilir.

Ortadoğu’daki yeni denge arayışında Irak ve Kuveyt’in attığı altyapı adımları, sadece ticareti değil, bölgesel güç dengelerini de değiştirecek potansiyele sahip. İran ise bu yeni oyunda şimdilik dışarıda kalmış gibi görünüyor.